Als even niets meer lijkt te kunnen, wat kan dan nog wel?
Een zoektocht naar bijzondere initiatieven.
De Corona Crisis zet zeker ook de economische wereld voor een belangrijk deel in de pauzestand. Jos Broekman (Creative Director) en Mattijs Kaak (Ditt. officemakers) spreken beurtelings met creatieve ondernemers, stuk voor stuk ervaringsdeskundigen op de werkvloer. Wat is hen overkomen? Hoe houden zij zich staande? Wat doen zij om te voorkomen dat de tijdelijke schok van nú voor hun bedrijf stráks ontaardt in permanente schade?
Vandaag praten we met Robert Guijt, theaterdirecteur a.i. van het theater dat speciaal voor de productie ‘Willem van Oranje – De Musical’ naast de Technische Universiteit in Delft zal verrijzen en dat plaats gaat bieden aan 1350 bezoekers. Robert heeft een uitgebreide ervaring in de theaterwereld, is eerder adjunct directeur geweest bij Theater Carré en het DeLaMar theater. Naast zijn werk in de theaterwereld is Robert actief als consultant en spreker op events en congressen, goed gastheerschap is daarbij een terugkerend thema.
Robert, wat is er over jou heen gekomen sinds de start van de Coronacrisis?
Mijn werk als Keynote Speaker op congressen en events en trainer viel van de ene op de andere dag stil, dus dat was duidelijk merkbaar! Daarnaast startte ik als interim theaterdirecteur op een idioot moment met ‘Willem van Oranje’, namelijk op 1 april!
Ik was natuurlijk al wel eerder in gesprek met Rick Engelkes, de producent van deze productie, maar het blijft een raar moment om daadwerkelijk van start te gaan zo tijdens de crisis. De start van de voorstellingen staat gepland voor maart 2021 en de voorbereidingen van de bouw voor het tijdelijke, speciaal voor deze totaalvoorstelling te bouwen theater in wat nu nog een weiland is in Delft, kunnen “gewoon” gestart worden.
Workshops van de cast, het brainstormen over hoe bepaalde zaken uiteindelijk gespeeld gaan worden en wat dat betekent voor decor of locatie, dit alles is vooruitgeschoven tot er concreter nieuws komt over wat wel of niet mag en kan. Ook de start van de publiciteitscampagne, aanvankelijk rond Koningsdag gepland, is nu nog even uitgesteld.
Het theater is ook niet bepaald ingesteld op maatregelen zoals 1,5 meter afstand houden, lijkt me?
Nee, dit heeft enorme gevolgen op diverse vlakken. Aan de ene kant heb je te maken met het publiek dat op anderhalve meter van elkaar moet gaan zitten. Dit betekent dat er complete rijen vrij moeten blijven en dat ook naast elkaar stoelen leeg moeten zijn. Hierdoor valt de bezetting terug tot 30% van een volle zaal. Dan hebben we het nog niet over de logistieke perikelen zoals tijdens een pauze – altijd piekmomenten in een theater – een drankje kopen of een toilet bezoeken.
Voor zowel publiek als speler biedt een leeg theater natuurlijk niet de gewenste sfeer voor een avondje uit.

Robert Guijt, theaterdirecteur a.i.
Aan de andere kant heb je naast de publiekskant uiteraard ook te maken met de theatermakers zelf; de acteurs, de dansers. Zij kunnen een door Corona geïnspireerd theaterstuk ontwikkelen, waarbij voortdurend minimaal anderhalve meter afstand betracht zal worden, of zij kunnen prima een solovoorstelling spelen. Hoe ga je echter om met een intieme dans- of liefdesscene? Laat je iemand sterven op toneel en kijkt je geliefde dan toe op anderhalve meter? Ook achter de schermen is anderhalve meter als richtlijn eigenlijk niet te doen; iemand grimeren of een snelle kostuumwissel, het wordt praktisch onmogelijk. Theater bestaat niet zonder contact: met het publiek, met elkaar, tijdens de voorstellingen, achter de schermen, tijdens de voorbereidingen en trainingen.
Is er dan een toekomst, een uitweg voor het theater?
Dat zal niet eenvoudig worden, het zal, afhankelijk van de maatregelen, tot een enorme verschraling leiden binnen de culturele sector. Dat is natuurlijk wrang aangezien we juist in crises zo’n behoefte hebben aan de nodige afleiding die door theater, muziek, dans geboden kan worden. Theaters kunnen met een 30% bezetting uiteindelijk ook helemaal niet uit de kosten komen, de dagelijkse operationele kosten zijn dan immers hoger dan wanneer er geen voorstelling in het theater is.
Er zijn wel uitzonderingen die een snellere of andere start mogelijk maken, het Tapas Theater in Amsterdam bijvoorbeeld, waar een mix van ‘tapas food’ – de bekende Spaanse hapjes – en ‘tapas theatervoorstellingen’ wordt aangeboden. Tussen de hapjes door kun je korte voorstellingen in kleine groepjes bezoeken. Zo kan de druk goed verdeeld worden tussen eten en theater. Zeker niet elk theater is op zo’n kleinschalig combinatieconcept ingesteld. Ik zie niet veel meer oplossingen voor onze sector dan afwachten en hopen op enige versoepeling: als je geschoren wordt moet je stil zitten.
Ik kwam laatst musicalster Pia Douwes op de gracht tegen, vertelt Robert, die iets heel moois aan het doen was. Ze wandelt momenteel veel door Amsterdam. Ze doet dat niet alleen. Ze neemt via haar mobieltje een oudere stadsgenoot mee om virtueel samen door stadsdelen zoals de Grachtengordel of de Jordaan te wandelen, en zo verhalen en jeugdherinneringen te delen. Een vrijwilligersinitiatief, genaamd ‘Free Willies’ in samenwerking met ‘Serve The City’. Zo wordt de afstand tussen ster en fan klein, tussen eensgezindheid en saamhorigheid groot.
Wil je meer lezen, horen of zien over ‘Willem van Oranje – De Musical’, over de theatersector en Corona in het algemeen, of over Robert Guijt zelf, kijk dan op:
- https://www.parool.nl/kunst-media/crisis-in-de-theaterwereld-vrije-producenten-hebben-geen-enkel-vangnet~b1e9366c/
- https://www.volkskrant.nl/cultuur-media/de-grote-musicalproducenten-hebben-hun-hoop-gevestigd-op-september~bc0cd636/
- https://www.ad.nl/show/willem-van-oranje-krijgt-eigen-musical-in-gloednieuw-theater~a51a801e/?referrer=https://www.google.nl/
- https://www.stcamsterdam.nl/nl/digitaal-wandelen/
- www.drive-im.nl
Heb je een mooi initiatief dat ook aandacht verdient in deze serie ‘Werken in tijden van corona’? Neem dan contact op met Ditt via dit formulier.